Thận hoạt động như một nhà máy xử lý chất thải để loại bỏ các chất độc hại và cân bằng lượng nước và khoáng chất cần thiết cho cơ thể. Với bệnh thận mãn tính, chức năng này của thận bị suy giảm. Chế độ dinh dưỡng theo bệnh lý hợp lý giúp bệnh nhân bị bệnh thận mạn duy trì chức năng thận và hạn chế biến chứng của bệnh. Vậy nguyên tắc dinh dưỡng cho người bệnh thận mạn là gì? Cùng chúng tôi tìm hiểu nhé!
Tìm hiểu về bệnh thận mạn
Bệnh thận mạn, còn được gọi là suy thận mãn tính; đề cập đến tình trạng thận không thể hoạt động bình thường. Thận không có khả năng loại bỏ chất thải và nước dư thừa ra khỏi cơ thể; điều này khiến cho chất thải và nước dư thừa ảnh hưởng tiêu cực đến người bệnh.
Nếu phát hiện sớm, bệnh thận mạn không gây nguy hiểm cho người bệnh. Tuy nhiên, ở giai đoạn đầu; bệnh thận mãn tính thường không có triệu chứng rõ ràng nên bệnh thường diễn biến nặng hơn cho đến khi phát hiện ra giai đoạn suy thận.
Ảnh hưởng của dinh dưỡng đến bệnh thận mạn
Khuyến cáo những người mắc bệnh thận mạn nên chú ý đến chế độ ăn uống và dinh dưỡng. Bởi vì dinh dưỡng CKD là yếu tố chính trong việc quyết định tiếp tục hoặc ngừng chiến đấu với các biến chứng của bệnh thận mãn tính.
Ngoài việc dùng thuốc hay phẫu thuật; người bệnh thận mãn tính cũng cần có một chế độ ăn uống hợp lý. Thận là cơ quan có nhiệm vụ tống các chất độc; các chất không cần thiết trong cơ thể ra ngoài và lọc máu. Vì vậy, chế độ dinh dưỡng cho người bệnh thận mãn tính là rất quan trọng; tránh những chất có hại hoặc không cần thiết khiến thận bị tổn thương nghiêm trọng hơn.
Để duy trì chức năng thận; kéo dài thời gian lọc máu và hạn chế các biến chứng của bệnh; cần thực hiện chế độ ăn uống hợp lý.
Chế độ ăn uống của người bị thận mạn
Đối với bệnh nhân bị bệnh thận mạn, nguyên nhân suy dinh dưỡng là do chế độ ăn uống không đủ chất (chán ăn, ăn quá nhiều, hạn chế quá nhiều chất đạm …); chuyển hóa bất thường, nội tiết tố bất thường. , Các bệnh về hệ tiêu hóa ..
Bệnh nhân thận mạn thường được khuyên giảm đạm trong chế độ ăn. Tuy nhiên, tùy vào mức độ bệnh; chế độ ăn giảm đạm của mỗi đối tượng cũng sẽ khác nhau. Bệnh nhân bị suy thận nặng, phải tiến hành lọc máu mới thực hiện chế độ ăn giảm đạm. Còn đối với những bệnh nhân bị suy thận nhẹ; cần tăng lượng đạm nhiều hơn so với những người bình thường.
Dưới đây là các lưu ý khi xây dựng chế độ dinh dưỡng cho người bệnh suy thận mạn.
Chế độ ăn uống phải phù hợp với từng giai đoạn
Chế độ ăn tiết chế là phần quan trọng trong quá trình điều trị bệnh thận mạn. Bệnh thận mạn thường được chia thành 5 giai đoạn, và mỗi một giai đoạn của bệnh sẽ quyết định chế độ ăn phù hợp.
- Giai đoạn 1 và giai đoạn 2: Chỉ tiết chế tùy theo loại bệnh lý đi kèm như đái tháo đường, tăng huyết áp, tim mạch…;
- Giai đoạn 3 và giai đoạn 4: Mỗi bệnh nhân bị thận mạn lại có những bệnh lý riêng biệt, chính vì vậy bệnh nhân tuân thủ theo các nguyên tắc cơ bản trong tiết chế nhưng nó không tuyệt đối đúng với nguyên tắc chung;
- Giai đoạn 5: Giai đoạn này bệnh nhân cần phải tiến hành chạy thận hoặc ghép thận, chế độ ăn sẽ phải thay đổi để phù hợp cho quá trình điều trị.
Những loại thực phẩm hạn chế khi bị bệnh thận
Năng lượng, chất béo, chất đạm, phốt pho, nước, kali, khoáng chất, muối và vitamin là những vấn đề mà bệnh nhân mắc bệnh thận mãn tính cần điều chỉnh, đặc biệt là:
Kali, phospho
Khi chế biến thức ăn cần thái nhỏ, ngâm thức ăn trong nước để loại bỏ hai chất này, nên nấu chín nhiều lần, sau đó mới bỏ đi ăn. Các loại trái cây giàu kali như xoài, chuối, bí đỏ …, các sản phẩm từ sữa như bánh sữa, sữa chua …, pho mát, nội tạng động vật như gan, thận … cũng nên hạn chế ăn đối với người bệnh thận mãn tính. sử dụng.
Nước
Điều quan trọng là phải đảm bảo rằng cơ thể luôn được cân bằng lượng nước cần thiết. Trong giai đoạn đầu của bệnh, không cần hạn chế uống nước. Khi bệnh nhân có nhiều biểu hiện phù nề, cần hạn chế uống nước, giảm lượng nước tiểu tiết ra. Hạn chế sử dụng các thức ăn nhiều nước như cháo, kem, súp, canh… Khi bệnh nhân bị tiêu chảy, mất nước, nôn mửa thì phải uống đủ nước để bù nước.
Canxi
Người bệnh thận mạn không nên ăn nhiều thức ăn giàu canxi như nghêu, tôm, cua…
Muối
Bệnh nhân thận mạn không được ăn mặn, thận sẽ phải hoạt động nhiều hơn khi ăn nhiều muối, chỉ nên ăn 2-4 g muối/ ngày.
Chất béo
Bệnh nhân thận mạn nên giảm cholesterol và acid béo bão hòa trong mỡ động vật vì bệnh nhân có thể có nguy cơ cao bị rối loạn chuyển hóa lipid, xơ vữa động mạch đồng thời xảy ra các biến chứng liên quan đến tim mạch khiến tình trạng bệnh thêm nặng nề hơn. Nên tăng cường ăn các loại thực phẩm, các loại dầu ăn chứa nhiều acid béo không no và omega 3.
Năng lượng
Gồm 3 thành phần chính với tỷ lệ các thành phần như sau: bột đường (50-60%), chất béo (25-30%), đạm (<10% tổng năng lượng). Năng lượng cung cấp cho bệnh nhân thận mạn tương đương như người bình thường (30-35 kcal/kg). Cơ thể phải sử dụng protein từ cơ bắp làm sinh ra nhiều chất thải nito khiến cho thận phải làm việc nhiều hơn khi cơ thể bạn không được cung cấp đủ năng lượng.
Protein (chất đạm)
Đây là thành phần dinh dưỡng vô cùng quan trọng. Thiếu đạm, bệnh nhân dễ bị mắc thêm các bệnh phối hợp khác và có nguy cơ tử vong. Tuy nhiên, ure bị ứ đọng do sự thoái biến của protein ở những bệnh nhân bị suy thận sẽ khiến cho tình trạng bệnh thêm nặng nề. Chính vì vậy, khi mắc bệnh thận mạn ở giai đoạn 3-4 cần hạn chế đạm, ở mức khoảng 0,6-0,8 g/kg/ngày. Nên kết hợp cả hai loại protein: protein chất lượng cao và protein chất lượng thấp.
Vitamin
Do chế độ ăn kiêng khem nên nhiều người thận mạn bị thiếu vitamin, đặc biệt là các loại protein tan trong nước. Việc bổ sung vitamin là cần thiết. Tuy nhiên, người bệnh không nên tự ý mua các loại thuốc bổ để bổ sung vitamin vì nó có thể có thành phần gây hại cho bệnh nhân thận mạn.
Khi chế độ dinh dưỡng tiết chế cho thấy có hiệu quả – nghĩa là các chỉ số xét nghiệm đã nằm trong ngưỡng cho phép – thì nên thay đổi thực đơn, thêm nhiều gia vị phong phú, nhiều màu sắc, nhằm kích thích người bệnh ăn ngon miệng hơn.
Chế độ dinh dưỡng với bệnh nhân thận mạn rất quan trọng, chính vì vậy, cần phải nắm rõ và thực hiện những nguyên tắc dinh dưỡng cơ bản để bảo tồn chức năng của thận đồng thời hạn chế những nguy cơ biến chứng của bệnh có thể xảy ra.
Trên đây là bài viết “Chế độ dinh dưỡng hợp lý cho người bệnh thận mạn”. Nếu thấy bài viết hay và hữu ích hãy chia sẻ đến nhiều người nhé!
=> Đọc thêm tin tức về sức khỏe tại: https://vuv.vn/
Nguồn: vinmec.com
