Hệ miễn dịch rất quan trọng đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, đặc biệt là trong 2 năm đầu đời. Có một hệ thống miễn dịch khỏe mạnh đồng nghĩa với việc trẻ có thể chống lại vi khuẩn, vi trùng có hại và ngăn ngừa cảm lạnh, cúm khi giao mùa. Vậy làm sao để tăng sức đề kháng cho bé? Cùng VUV tìm hiểu về hệ miễn dịch và cách tăng sức đề kháng cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ trong bài viết dưới đây nhé!
Khái niệm về hệ miễn dịch
Hệ miễn dịch là một hệ thống phòng thủ tự nhiên của con người để chống lại các tác nhân gây bệnh (như vi khuẩn, vi rút, ký sinh trùng,…) và các yếu tố có hại khác từ môi trường. Có một hệ thống miễn dịch khỏe mạnh không chỉ giúp trẻ đạt được sự phát triển tốt nhất trong những năm đầu đời mà còn cung cấp cho trẻ nền tảng sức khỏe lâu dài.
Hệ thống miễn dịch được chia thành hai cơ chế với các phương thức hoạt động khác nhau:
Miễn dịch bẩm sinh là gì?
Đây là cơ chế miễn dịch tự nhiên được truyền từ đời này sang đời khác; giúp cơ thể sẵn sàng phát hiện và tấn công vi sinh vật xâm nhập bất cứ lúc nào gây hại cho vật chủ. Hệ thống miễn dịch hoạt động ngay từ khi chúng ta được sinh ra. Ngoài ra, sữa mẹ còn chứa các kháng thể IgA và các chất dinh dưỡng khác hỗ trợ hoạt động bình thường của các tế bào miễn dịch. Vì vậy, trong 6 tháng đầu đời nếu cho trẻ bú mẹ hoàn toàn thì trẻ ít bị ốm vặt.
Tuy nhiên, khả năng miễn dịch bẩm sinh mà em bé nhận được từ mẹ sẽ không tồn tại lâu. Sau một vài tháng, các kháng thể trẻ sơ sinh nhận được từ mẹ sẽ giảm nhanh chóng. Lúc này, trẻ cần thêm các giải pháp bảo vệ để tăng sức đề kháng.
Miễn dịch thích ứng là gì?
Thông qua cơ chế này, cơ thể chỉ sản sinh ra kháng thể chống lại mầm bệnh sau khi tiếp xúc. Đây còn được gọi là quá trình tạo ký ức miễn dịch; ghi nhớ kẻ thù trước đó và nhanh chóng tạo ra kháng thể để tiêu diệt chúng. Các nhà khoa học tuân theo nguyên tắc này để phát triển vắc xin (vắc xin) tiêm chủng.
Hệ thống miễn dịch bẩm sinh và thích nghi không hoạt động riêng lẻ mà hoạt động cùng nhau để bảo vệ cơ thể vật chủ. Khi cơ thể người tiếp xúc với vi sinh vật gây bệnh; miễn dịch thích ứng sẽ sản sinh ra kháng thể bảo vệ cơ thể người. Các kháng thể này được sản xuất bởi tế bào lympho B và có thể mất vài ngày để hình thành kháng thể. Sau lần tiếp xúc đầu tiên, hệ thống miễn dịch sẽ nhận ra kẻ xâm nhập và bảo vệ chống lại kẻ xâm nhập. Bởi vì hệ thống miễn dịch không ngừng học hỏi và thích nghi; cơ thể con người cũng có thể chống lại vi khuẩn hoặc vi rút thay đổi theo thời gian.
Phương pháp tăng sức đề kháng cho bé
Để hỗ trợ hệ thống miễn dịch, tăng sức đề kháng cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ; ba mẹ cần kết hợp hiệu quả chế độ dinh dưỡng hằng ngày với các biện pháp chăm sóc; phòng tránh bệnh.
Cho trẻ ngủ đủ giấc
Một giấc ngủ sâu và đủ dài là rất cần thiết cho sự phát triển của trẻ nhỏ. Ngủ đủ giấc giúp phát triển trí tuệ; chiều cao; cân nặng và tăng sức đề kháng cho bé. Ngoài ra, nó còn giúp trẻ có tinh thần thoải mái; vui chơi cả ngày. Tùy vào từng độ tuổi; trẻ sẽ cần thời gian ngủ khác nhau.
Mẹ có thể dựa vào bảng tổng thời gian giấc ngủ trong ngày của AASM (American Academy of Sleep Medicine) 2016 để cân đối thời gian ngủ cho trẻ:
- 4 – 12 tháng: 12-16 giờ (bao gồm cả ngủ trưa).
- 1 – 2 tuổi: 11-14 giờ (bao gồm cả ngủ trưa).
- 3 – 5 tuổi: 10-13 giờ (bao gồm cả ngủ trưa).
Không nên lạm dụng dùng kháng sinh
Không thể phủ nhận tác dụng của kháng sinh; thế nhưng có nhiều mẹ hiện đang lạm dụng kháng sinh cho trẻ. Kháng sinh như một “con dao hai lưỡi”; lạm dụng sẽ khiến sức đề kháng của trẻ bị suy yếu, cần phải phụ thuộc vào thuốc.
Nhiều ba mẹ thường cho con uống kháng sinh ngay khi trẻ vừa có biểu hiện sốt; đau họng. Điều này là tuyệt đối không nên. Vì chẳng may trẻ bị viêm hô hấp do virus thì kháng sinh sẽ không có tác dụng mà còn làm cho trẻ bị nhờn thuốc và có các tác dụng phụ không mong muốn như dị ứng; tiêu chảy. Để tăng cường sức đề kháng; phòng chống bệnh hô hấp cho trẻ; ba mẹ nên áp dụng 4 cách tăng sức đề kháng trong bài viết này và lưu ý giữ ấm cho bé trong thời gian chuyển mùa nhé.
Khi con mới chớm bệnh, ba mẹ nên tìm hiểu để có cách ứng phó hợp lý. Nếu bệnh tình của bé diễn biến xấu; bạn nên đưa bé đến bác sĩ để được thăm khám và điều trị kịp thời.
Xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý cho trẻ
Chế độ dinh dưỡng hợp lý không chỉ là một yếu tố quan trọng trong quá trình phát triển của trẻ mà còn là cách tăng sức đề kháng cho trẻ hiệu quả. Ba mẹ hãy cùng tham khảo những lưu ý sau đây:
Tăng sức đề kháng bằng cách cho trẻ uống sữa
Sữa mẹ cung cấp nhiều giá trị dinh dưỡng có tác dụng hỗ trợ hệ miễn dịch của trẻ từ khi còn nhỏ. Đây cũng là nguồn thức ăn sạch, vô khuẩn đặc biệt tốt cho sự phát triển của trẻ nhỏ. Vì vậy, trong 6 tháng đầu tiên sau khi chào đời, bé nên được bú đủ sữa mẹ.
Cho trẻ uống đủ nước
Đến độ tuổi ăn dặm, uống đủ nước cũng là một trong những cách tăng sức đề kháng cho bé. Nước có tác dụng đưa bạch cầu đi khắp cơ thể, đồng thời đào thải những chất độc hại ra ngoài thông qua tuyến mồ hôi. Một lượng nước vừa đủ mỗi ngày sẽ giúp tăng cường trao đổi chất ở trẻ, cung cấp chất dinh dưỡng cần thiết cho tế bào. Vì vậy, ba mẹ cần tập cho trẻ thói quen uống đủ nước mỗi ngày. Lượng nước cần thiết cho trẻ phụ thuộc vào độ tuổi, cân nặng và cường độ hoạt động, vui chơi của từng bé.
Theo khuyến cáo, lượng nước trung bình mỗi ngày cho từng độ tuổi sẽ là:
- 0 – 6 tháng tuổi: 700 ml (Tổng lượng nước 1 ngày)
- 7 – 12 tháng tuổi: 800 ml (Tổng lượng nước 1 ngày), trong đó 600ml là lượng nước cần uống)
- 1 – 3 tuổi: 1300 ml (Tổng lượng nước 1 ngày), trong đó 900ml là lượng nước cần uống
Bổ sung các thực phẩm tăng sức đề kháng cho trẻ vào thực đơn
Thực phẩm trong bữa ăn hàng ngày sẽ tác động trực tiếp đến hệ miễn dịch của trẻ. Vì vậy, mẹ hãy thiết kế một thực đơn hàng ngày được bổ sung đầy đủ những thực phẩm tăng sức đề kháng cho trẻ nhé!
- Cá: Có chứa chất oxy hóa rất tốt cho hệ miễn dịch.
- Các thực phẩm giàu kẽm như tôm, cua, gan động vật, thịt bò, các loại ngũ cốc,…: không chỉ cung cấp đầy đủ chất kẽm cho cơ thể mà còn giúp tăng sức đề kháng cho bé, giúp trẻ chống lại những virus gây bệnh.
- Khoai lang: chứa nhiều beta-carotene, vitamin C, E giúp tăng cường hệ miễn dịch, chống lại nhiễm trùng do vi khuẩn đồng thời giúp nhuận tràng, hạn chế tình trạng táo bón ở trẻ.
- Một số loại trái cây: chuối giàu vitamin B6, chất xơ tiêu hóa và kali; cam và quýt với lượng vitamin C dồi dào; nho chứa chất chống oxy hóa cao,… có tác động tích cực đến hệ miễn dịch của trẻ.
Cho trẻ ăn một cách khoa học
Không những chú trọng đến việc cho trẻ ăn gì và ăn bao nhiêu, ba mẹ cũng cần quan tâm đến việc cho trẻ ăn thế nào là đúng cách. Ba mẹ cần xây dựng thời gian biểu cho con một cách khoa học, việc này cũng giúp cho trẻ tự giác ăn đúng giờ, đều đặn.
Đừng quên thay đổi thực đơn thường xuyên để tạo hứng thú và cảm giác ngon miệng cho bé. Một bữa ăn đảm bảo chất dinh dưỡng là phải có đủ các nhóm chất dinh dưỡng cần thiết, không nên chỉ tập trung vào một loại chất.
Bài viết trên là những thông tin mà VUV muốn chia sẻ với mẹ cách tăng sức đề kháng cho bé. Ngoài ra, mẹ có thể tham khảo thêm thông tin tại chuyên mục sức khỏe trẻ em để có thêm kiến thức chăm sóc trẻ nhé!
Nguồn: huggies.com.vn
